6 testen die  je kunt doen bij een vitamine B12 tekort

Hoe weet je of je een vitamine B12 tekort hebt? Je voelt je niet lekker, maar je kunt de oorzaak niet achterhalen. Als de bloeduitslag bij de huisarts goed is, maar de klachten houden aan, wordt een lange weg naar psychologen of neurologen ingezet. Vaak ligt de oorzaak toch bij een vitaminegebrek. Hoe kom je hier achter?

Sommige testen zijn nog onbekend bij reguliere zorgverleners

Recentelijk verwees een ziekenhuis een man door naar met een diagnose neuropathie. Hij was uitbehandeld en kreeg als laatste redmiddel methadon voorgeschreven. Hij had veel bijwerkingen en was bereid zelf verder onderzoek te doen bij Bloedwaardentest.nl. Uit zijn uitslag bleek dat zijn actief vitamine B12 zeer laag was. Was dit misschien de oorzaak van zijn klachten? Zijn neuroloog vond goed dat hij zelf op onderzoek uit gegaan was, maar ondanks dat de neuroloog heel veel ervaring heeft, was de HoloTC test nieuw voor hem. Gelukkig stond hij er open voor en heeft, met de nieuwe informatie over het vitamine B12 tekort,  het plan aangepast.

Als de gewone vitamine B12 serum uitslag binnen de referentiewaarden ligt,  wordt in Nederland vaak niet verder getest. Maar het feit wil dat je lichaam heel lang reserves kan aanspreken en daardoor een goede waarde in het serum bloed kan laten zien, terwijl er eigenlijk al sprake is van een vitamine B12 tekort.

Welke 6 stappen kun je nemen bij een vermoeden van vitamine B12 tekort?

1. Test ook andere vitamines en mineralen en je schildklier

Test naast je vitamine B12 ook andere vitamines zoals vitamine D en Magnesium. Wij komen in de praktijk vaak mensen tegen die zeker denken te weten dat zij een vitamine B12 tekort hebben, maar dan blijkt het een vitamine D tekort te zijn.

Je kunt op onze website ook op klacht zoeken als je “Zoeken in productnaam en omschrijving”aanvinkt.

Test ook  je homocysteine!

Homocysteïne is een zwavelhoudend aminozuur dat in het bloed zit. Homocysteïne is een lichaamseigen stof die bij de stofwisseling  het noodzakelijke aminozuur methionine geproduceerd wordt. Een verhoogd homocysteïne gehalte kan ontstaan door genetische afwijkingen, maar ook door een gebrek aan vitamine B11 (foliumzuur), al dan niet in combinatie met een gebrek aan vitamine B6 en vitamine B12. De stof hebben we nodig voor de huishouding van eiwitten in ons lichaam. Een te hoog gehalte aan homocysteïne is een risicofactor voor hart- en vaatziekten. Homocysteïne kan verhoogd zijn door een tekort aan vitamine B12,  foliumzuur en/of vitamine B6. Indien homocysteïne verhoogd is, moeten ook foliumzuur en vitamine B6 getest worden en zou een combinatiebehandeling met alle drie de vitaminen gegeven moeten worden.

Zowel Methylmalonzuur als Homocysteïne dienen vaak getest te worden voor er injecties worden gegeven.

2. Test je vitamine B12 serumwaarde

Bij een B12-waarde tussen de 150 en 300 pmol/l, wordt een vervolgtest van de Actief-B12-test geadviseerd. Hierdoor kan bij eerdere een tekort worden aangetoond dan met de gewone B12-test. Het komt wel eens voor dat bij een totaal B12-waarde van 300 pmol/l de Actief-B12 al onder de 20 pmol/l is gezakt.

Je kunt ook stap 2 overslaan en meteen stap 3 gaan.

3. Test je Actief Vitamine B12 HoloTC

Deze test geeft op tijd aan dat er een Vtiamine B12 tekort aan het ontstaan is en dat je nodig vitamine B12 moet aanvullen.

Uit onderzoek is gebleken dat de Actief-B12-waarde sneller daalt dan de totaal B12-waarde (serum-B12). Dat heeft tot gevolg dat de Actief-B12-waarde al te laag kan zijn, wanneer de totaal B12-waarde nog normaal is. Een Vitamine B12 tekort is op die manier eerder aan te tonen.

Holtranscobalamine (HoloTC) is een indicator voor biologisch actief Vitamine B12 en is onafhankelijk van het serum in het bloed gemeten (totale) vitamine B12-concentratie.

• Uitslag hoger dan 60 pmol/l: vitamine B12-deficiëntie niet waarschijnlijk
• Uitslag tussen de 40-60 pmol/l: dubieus

De bepaling van methylmalonzuur als metabolische marker voor intracellulaire vitamine B12-deficiëntie wordt dan aanbevolen.

• Uitslag lager dan 40 pmol/l: biologisch actief vitamine B12-deficiëntie is vastgesteld, er hoeft niet verder getest te worden.

4. Test je Methylmalonzuur in urine of in serum

Methylmalonzuur is een vrij dure test, waarmee je kunt aantonen dat je een vitamine B12 tekort hebt, ook al komt dit niet direct uit de voorafgaande testen. Methylmalonzuur wordt in urine gemeten, je hoeft hiervoor dus niet naar een prikpost. Als je al bloed heb ingeleverd bij het lab en je wilt een nabepaling doen dan kan het ook uit serum dat reeds in ons bezit is, gedaan worden. Je hoeft dan niet opnieuw te prikken.

5. Test je Antistoffen tegen Intrinsieke Factor

Heb je een ontstoken maagslijmvlies of heb je bloedarmoede? Misschien wordt dit wel veroorzaakt door antistoffen tegen intrinsic factor en kun je geen vitamine B12 aanmaken.

Vitamine B12 wordt in het laatste deel van de dunne darm opgenomen. Vitamine B12 wordt vooral opgenomen door het lichaam als het gekoppeld is aan het stofje “intrinsic factor”. Dit stofje zit in je maagsap, dat geproduceerd wordt door het maagslijmvlies. Als het maagslijmvlies beschadigd is, kan het bijna geen maagsap meer produceren. Er wordt dan ook geen intrinsic factor meer aangemaakt. Hierdoor kan een vitamine B12 tekort ontstaan, omdat het lichaam geen vitamine B12 meer op kan nemen.

Een vitamine B12 tekort kan ook ontstaan wanneer er nog wel voldoende intrinsic factor wordt geproduceerd. Je kunt met deze test dus de oorzaak van het vitamine B12 tekort achterhalen.

Omdat vitamine B12 een belangrijke bouwstof is voor de aanmaak van rode bloedcellen kan gebrek aan vitamine B12 leiden tot bloedarmoede. Deze specifieke vorm van bloedarmoede heet ‘pernicieuze anemie’.
Normaal gesproken maakt het immuunsysteem antistoffen aan om lichaamsvreemde indringers, zoals bacteriën of virussen, te verdrijven. Maar soms gaat er wat mis en worden er antistoffen geproduceerd tegen een lichaamseigen stof, in dit geval intrinsic factor, waardoor een lichaamsfunctie wordt verstoord en een ziekte kan ontstaan. We spreken van een auto-immuunziekte. De vorming van autoantistoffen kan dus gezien worden als een ‘vergissing’ van het afweersysteem.
Bij gezonde mensen zijn geen antistoffen tegen intrinsieke factor aanwezig

• Een grote groep van de patiënten heeft geen bloedarmoede of te grote rode bloedcellen dus de diagnose zou daar niet van af mogen hangen. Pernicieuze Anemie komt vaker voor in combinatie met andere auto-immuunziekten, zoals Hashimoto, Graves, Diabetes type I te langzaam werkende bijschildklier, vitiligo en spierziekten.

6. Test of het erfelijk is MTHFR genetische mutatie

Je kunt ook een genetisch onderzoek doen om vast te stellen dat je erfelijk belast bent met een genmutatie waardoor je geen bioactief foliumzuur kunt aanmaken. Deze bioactieve vorm van foliumzuur is nodig om zelf bioactief vitamine B12 aan te maken.
Deze genmutatie heeft gevolgen voor:

Het aanmaken van antioxidanten, het verwerken van gifstoffen, en de aanmaken van dopamine, serotonine, melatonine, noradrenaline en adrenaline

• De Kwaliteit van het immuunsysteem
• Het vermogen om het lichaam te ontgiften
• DNA-opbouw en –reparatie
• Het vermogen om neurotransmitters te produceren
• Het vermogen om spierbrandstof te maken voor spierspanning en energie.
• Het vermogen om zelf biologisch actieve vitamine B12 te kunnen maken

Vaak herken je bij je zus of kinderen dezelfde klachten die je zelf hebt. Sommige mensen krijgen vruchtbaarheidsproblemen en psychische problemen door deze genafwijking.

Nieuw  iGene test met genmutatie vitamine B12 opname exclusief bij  DNA-Expert (by Bloedwaardentest )

Het gevaar van een te hoge Vitamine B12-waarde

Regelmatig komt het voor dat men denkt dat hoge waarden van B12 schadelijk zijn. Echter, dit geldt níét als dat door injecties of andere vormen van suppletie is gebeurd.
De Actief B12 test gaat niet hoger test dan 128 pmol/l en is niet geschikt voor het meten van te hoge waarden. Dit is alleen te zien met de vitamine B12 serumtest.

Het lichaam kan bij een hoge inname zelf de opname van vitamine B12 uit de voeding beperken. Er zijn geen nadelige effecten op het lichaam bekend van een hoge vitamine B12-inname.

Het opnamepercentage van vitamine B12 neemt af bij toenemende inname. Bij een inname van 1 microgram voedingssupplement wordt 50% opgenomen, bij een inname van 25 microgram is dit slechts 5%.

Hieronder meer over een verhoogde waarde zonder dat men ooit injecties of hoog gedoseerde tabletten heeft gehad:

Het merendeel van het via de voeding opgenomen vitamine B12 (cobalamine) wordt opgeslagen in de lever. Normaal bevat de lever een voorraad van enkele milligrammen, hetgeen de lichaamsbehoefte voor meerdere jaren kan dekken.
Stoornissen in de bindingseiwitten of stoornissen in de opslagcapaciteit in de lever kunnen leiden tot verhoging van de serum vitamine B12 cobalaminespiegel.

Een te hoge vitamine B12 waarde, zonder dat er sprake is van supplementen of injecties, kan duiden op;

• Bloedziekten zoals:
  Leukemie waarbij meestal sterke verhoging van het serum vitamine B12 te zien is, soms tot 10 maal toe de bovengrens.
  • Polycythaemia vera (PV): toename van serum vitamine b12 bij 30 tot 50% van de patiënten. De stijgingen zijn minder groot in vergelijking met leukemie. De ziekte wordt veroorzaakt voor een stijging van de productie van rode bloedcellen door het beenmerg. Deze ziekte is heel zeldzaam en komt jaarlijks maar bij 300 mensen voor in Nederland.
• Leveraandoeningen zoals:
  Acute hepatitis.
  • Levercirrose: hierbij kan het serum vitamine B12 oplopen tot 4-5 maal de bovengrens van de referentiewaarden.
  • leverkanker: bij meer dan 50% toename van serum vitamine B12
  • andere soorten kanker.

Wanneer heb je een verhoogd risico op een vitamine B12 tekort?

• Als je een maagverkleining hebt ondergaan. Maagoperatie waarbij (een groot deel) van de maag verwijderd wordt. Het maagslijmvlies produceert dan niet voldoende intrinsic factor, waardoor vitamine B12 niet opgenomen kan worden.
• Als je de ziekte van Crohn of PDS Prikkelbare Darm Syndroom hebt. In verband met de maag-darmklachten en diarree is het verstandig om vitamine B12 in de gaten te houden
• Als je Alcoholist bent. Als je dagelijks overmatig alcohol gebruikt en daarnaast weinig eet, heb je een grote kans opeen te laag vitamine B12. Je maag en darmen nemen de vitamine B12 minder goed op.
• Als je niet tegen gluten kunt. Een vitamine B12 te kort komt vaker voor bij coeliakie, door de beschadiging van het darmslijmvlies is het van belang dat de vitamine B12 via injecties wordt aangevuld. Deze aanvulling hoeft niet altijd levenslang te zijn. Zodra de darmen zich hersteld hebben, kan de opname weer normaal zijn.
• Als je een maagzweer hebt. Hierdoor werken de maagsappen niet goed, wat kan leiden tot een vitamine B12 te kort.
• Als je maagzuurremmers gebruikt. Hierdoor werken de maagsappen niet goed, wat kan leiden tot een vitamine B12 te kort.
• Naarmate je ouder wordt. Een vitamine B12-tekort komt veel voor bij ouderen. Vaak worden de klachten toegeschreven aan het ouder worden. Maar vanwege de ernst van de gevolgen die kunnen ontstaan, moet het  risico van een vitamine B12-tekort bij ouderen zeer serieus genomen moeten worden. Bij ouderen vermindert de hoeveelheid van vitamine B12 in het lichaam jaarlijks met 18-28 pmol/L. Een normale waarde kan binnen een paar jaar dalen tot het niveau van een tekort. Vandaar dat een regelmatige controle belangrijk is. Bij ouderen kan de productie van maagzuur afnemen. Hierdoor kan vitamine B12 minder goed opgenomen worden. Ouderen hebben daardoor vaker een vitamine B12 tekort.
• Als je zwanger bent of wilt worden. Vitamine B12 is zowel voor als tijdens de zwangerschap belangrijk. Uit onderzoeken is gebleken dat een tekort aan vitamine B12 in verband gebracht wordt met onvruchtbaarheid, miskramen en neurale buis defecten. Aan het belang van foliumzuur wordt tegenwoordig veel bekendheid gegeven (en terecht), om dezelfde redenen. Echter, indien een tekort aan vitamine B12 bestaat, kan foliumzuur in het lichaam niet omgezet worden. De waarde van foliumzuur in het bloed stijgt dan wel, terwijl er een tekort aan kan bestaan in de rode bloedcellen.
• Als je bepaalde medicijnen gebruikt. In zeldzame gevallen kan een vitamine B12 tekort ontstaan als gevolg van medicijngebruik.
• Als je Pernicieuze anemie hebt. Dit is een bepaalde vorm van bloedarmoede die ontstaat als gevolg van een auto-immuun ziekte van het maagslijmvlies. Door deze auto-immuun ziekte produceert de maag niet of nauwelijks ‘intrinsic factor’. Dit stofje is echter belangrijk voor een goede opname van vitamine B12 in de dunne darm.
• Als je een Infectie met de Helicobacter pylori-bacterie hebt. Deze infectie kan de oorzaak zijn van een van een atrofische maagontsteking. Hierbij is de slijmvlieslaag aan de binnenkant van de maag veel dunner dan normaal, waardoor minder intrinsic factor door de maag wordt geproduceerd. Dit stofje is echter belangrijk voor een goede opname van vitamine B12 in de dunne darm.
• Als je risico loopt op verminderde inname van vitamine B12. Dit komt met name voor bij veganisten en vegetariërs omdat vitamine B12 vooral in dierlijke voeding zit.
• Als je een Bacteriële overgroei in de dunne darm hebt. Bijvoorbeeld Candida Albicans. Hierdoor wordt vitamine B12 minder goed opgenomen door het lichaam.

Welke klachten heb je  bij een vitamine B12 tekort?

• Tintelingen, doof gevoel, brandend gevoel in armen, benen, handen en/of voeten, zenuwpijn, op “watten” lopen, uitvalsverschijnselen
• Concentratiestoornissen, geheugenproblemen
• Afasie: niet op de juiste woorden kunnen komen, verkeerde woorden gebruiken, verspreken
• Ataxie: onverklaarbaar vallen, of ergens tegen aan lopen, verlies van positiegevoel, dingen omgooien, struikelen, moeilijk lopen
• Verminderde pijnbeleving,
• Verminderde fijne motoriek,
• Verminderde reuk en smaak
• Depressie, nervositeit, geïrriteerdheid, prikkelbaarheid, stemmingswisselingen, gedragsveranderingen, apathie
• Dementie, verwardheid
• Psychose, paranoia, hallucinaties
• Spierpijn en krachtsverlies
• Ontstoken tong, branderige, pijnlijke of prikkelende tong, gevoelige mond
• Vermoeidheid, slaperigheid
• Misselijkheid, verlies van eetlust, gewichtsverlies
• Menstruatieklachten, zoals uitblijven menstruatie, hevige menstruatie, te lange menstruatie, verergerde menstruatiepijn
• Gewrichtsklachten
• Kortademigheid, benauwdheid, hartkloppingen
• Duizeligheid
• Bleekheid van de huid
• Het koud hebben
• Impotentie
• Onvruchtbaarheid
• Haaruitval
• Veranderingen in gezichtsveld, wazig zien
• Darmklachten
• Incontinentie en/of vaak plassen
• Hoofdpijn
• Spiertrekkingen en spierkrampen
• Oorsuizen

Vitamine B12 heeft invloed op het homocysteïnegehalte in het bloed. Homocysteïne is een stof die ontstaat bij de stofwisseling van eiwitten. Een hoog homocysteïnegehalte wordt in verband gebracht met de ontwikkeling van Alzheimer en hart- en vaatziekten.

Waar zit vitamine B12 in?

De  broodnodige B12 vitamines zitten  in dierlijke producten zoals; zuivel, eieren, vis en vlees. Mensen die een dieet volgen waarin weinig tot geen dierlijke producten in voorkomen, zoals veganisten, zijn genoodzaakt dit tekort aan te vullen met vitamine B12 tabletten, gist supplementen of met B12 verrijkte voedingsmiddelen.

Een goed uitgebalanceerde vitamine B12 voeding bestaat uit een dieet waarbij voldoende kaas, vis en vlees gegeten wordt. Het is daarbij niet perse noodzakelijk dat er grote hoeveelheden vlees of vis genuttigd worden. Mits er voldoende zuivelproducten en eieren gegeten worden hoeft ook een vegetarisch dieet niet tot een vitamine B12 tekort te leiden.

Wil je een van de genoemde testen bestellen?

klik dan hier voor meer informatie hoe dit werkt

1. Test je andere vitamines en mineralen , homocysteine en je schildklier

2. Test je vitamine B12 serumwaarde

3. Test je Actief Vitamine B12 HoloTC

4. Test je Methylmalonzuur in urine of in serum

5. Test je Antistoffen tegen Intrinsieke Factor

6. Test of het erfelijk is door de MTHFR genetische mutatie