Is te veel vis eten gevaarlijk?
06 december 2021 
9 min. leestijd

Is te veel vis eten vergiftig?

Dat je een kwikvergiftiging kunt oplopen door het werken in fabrieken hebben we wel vaker gemeten bij bloedwaardentest. Zo zagen wij wel eens verhoogde waarden bij mensen die vroeger in fabrieken werkten waar thermometers gemaakt werden. Maar is het eten van vis uit te zee ook gevaarlijk? Wanneer is vis eten ongezond?

Hoeveel vis mag je eten?

Het advies van het voedingscentrum is als volgt: “Vis is goed voor de gezondheid. Visvetzuren zijn goed voor je hart en bloedvaten. Daarom is het advies 1 keer per week vis te eten. Bij voorkeur vette vis, zoals makreel, haring, sardines of zalm."

Een paar keer per week vis eten is dus geen enkel probleem. Totdat mensen meer vis eten en dan met name de grote vissoorten.

Vermijd teveel consumptie van roofvissen zoals haai, zwaardvis, koningsmakreel en tonijn uit blik, vanwege de ophoping van kwik in deze vissoorten. Zwangere vrouwen en jonge kinderen moeten voorzichtig zijn met deze vissoorten.

Als je echt iedere dag veel vis uit de zee eet ontstaat er een te veel aan kwik in je bloed. Hiermee wordt maar weer eens aangetoond hoe vervuild ons milieu is.

Risico voor Pescotariërs

Bodybuilders moeten veel eiwitten tot zich nemen om de spieropbouw te bevorderen.

Dit is een uitslag van het bloedonderzoek Jordy, die zijn eiwitten probeerde te halen uit vis in plaats van kip, kwark en eieren,  omdat hij pescotariër is.

uitslag_bloedonderzoek_pescotarier

Als je Pescotariër bent eet je geen vlees, eieren en zuivel, maar wel vis. Er zijn veel redenen om pescotariër te worden.  De belangrijkste reden  is dat het een stuk gezonder is. Bij het vegetarisch dieet mag er geen vlees en vis gegeten worden. Omdat pescotariërs wel vis eten, komen ze vaak minder voedingsstoffen tekort. Daarnaast kiezen veel pescotariërs voor dit dieet omdat ze vinden dat vee slecht behandeld wordt, terwijl dit bij vissen een stuk minder is. Vaak kiezen ze er voor om alleen wilde vis te eten en geen gekweekte vissen.

Maar het zijn nu juist de wilde vissen die er voor kunnen zorgen dat je te veel kwik in je lichaam ophoopt?

Hoe ontstaat een kwikvergiftiging?

Je kunt op verschillende manieren blootgesteld worden aan kwik:

  • De consumptie van vis is verreweg de belangrijkste bron van blootstelling aan kwik, alhoewel planten en vee ook kwik kunnen bevatten
  • Door het inademen van vervuilde lucht.
  • Door het eten maisstroop die veel fructose bevat.
  • Door het vrijkomen van kwikdamp uit kwikamalgaam in tandvullingen.
  • Door onoordeelkundig gebruik van kwik of door het verwijderen van kwik of kwikbevattende objecten als afval, zoals bijvoorbeeld gebroken barometers, of oude TL- en spaarlampen.

Kunstmatige bronnen zoals steenkoolverbranders stoten ongeveer de helft uit van de kwik in de lucht, de andere helft komt door natuurlijke bronnen zoals vulkanen.

Ongeveer 2/3 van het door de mens geproduceerde kwik komt van verbranding in elektriciteitscentrales, vooral steenkool (VS, Australië, China). Andere kunstmatige bronnen zijn: afval dat vrijkomt tijdens de winning van goud uit erts, de productie van cement, afvalverwijdering, crematoria, natriumhydroxide-, gietijzer- en staalproductie,  kwikproductie, meestal voor batterijen, en biomassaverbranding.

Kwik en kwikverbindingen worden veel gebruikt in chemische laboratoria, ziekenhuizen, tandklinieken en fabrieken die TL- en spaarlampen, batterijen en explosieven produceren.

Wanneer is er sprake van kwikvergiftiging?

Diagnose kwikvergiftiging houdt in dat je over een bepaalde tijd moet meten om te zien of er sprake is van een chronische vergiftiging. Kwikconcentraties in het bloed moeten lager moeten zijn dan  10 nmol/l , maar  door het eten van heel veel vis een waarde van meer dan  200 nmol/l gehaald worden.

Op het labrapport staat ook een BAT waarde, dat is de waarde die geldt voor mensen die in fabrieken werken waar met deze stof gewerkt wordt, hiervoor geldt een maximale waarde van 250 nmol/l.

Als je bijvoorbeeld een chelatietherapie  ondergaat om te ontgiften is het niet zinvol om kwik in de urine te meten, want door het afscheiden van de zware metalen zal deze door de behandeling juist verhoogd zijn.

Vis is gezond!

Nederlanders eten gemiddeld 16 gram vis per dag. Slechts een derde haalt de aanbeveling om 1 keer in de week vis te eten. In vergelijking met vlees bevat vis meer onverzadigd vet. Het verschilt per vissoort hoe het vet precies is samengesteld. Een deel van het onverzadigde vet bestaat uit de visvetzuren DHA en EPA. Vis eten is vooral belangrijk vanwege deze visvetzuren. Er zijn sterke aanwijzingen dat het eten van vis samenhangt met een lager risico op hart en vaatziekten. Bijvoorbeeld het eten 5 keer per week vis ten opzichte van minder dan eens per maand hangt samen met een ongeveer 20% lager risico op bepaalde hartziekten. Maar ook in minder extreme gevallen levert het eten van vis al een gezondheidswinst op: minimaal 1 keer per week vis eten ten opzichte van minder dan eens per maand hangt samen met een 10% lager risico op beroerte.

De meeste vis (en schaal- en schelpdieren) is rijk aan de vitamine B12 en de mineralen jodium, fosfor en seleen. Het is een bron van vitamine B6. Vis bevat van nature eiwit en vet. Vette vis is bovendien rijk aan vitamine D en B2 en bevat vitamine A. Vislever is rijk aan vitamine A. Vis bevat ijzer, maar minder dan vlees, omdat er minder bloed in zit.

Onderstaande uitslag is goed, de uitslag van kwik in urine ten opzichte van creatinine mag 20 zijn en er is een waarde van kleiner dan 3.5 gemeten. De bat waarde bij beroepsmatige bloedstelling aan kwik mag  maximaal 150 nmol/l zijn.

kwik_uit_urine

Allergie

Vis bevat eiwitten die allergische reacties kunnen opwekken. Door de Europese Unie is daarom bepaald dat vis  een voedselallergeen is, dat overgevoeligheidsreacties kan veroorzaken en dat dit op het etiket vermeld moeten worden. Visallergie merk je meteen, je hoeft hier niet eens voor te testen omdat de reactie heel gevaarlijk en acuut is. Het kan ook zijn dat jou lichaam gewoon niet zo goed met het verteren van vis om kan gaan, dit noemen we een voedselintolerantie.

Of dat het geval is kun je testen met het  watmagiketen bloedonderzoek

Vis kan ook besmet raken met ziekteverwekkers 

Bijvoorbeeld listeria of salmonella. Deze zijn niet met het blote oog te zien en ook kun je ze niet proeven of ruiken. In rauwe vis kan ook de parasiet haringworm voorkomen. Bij verhitting worden ziekteverwekkers gedood.

Schadelijke stoffen

Door milieuverontreiniging kunnen ook andere schadelijke stoffen voorkomen in vis. Zoals andere zware metalen, dioxines, PCB’s of resten bestrijdingsmiddel. Roofvissen hebben de meeste last van vervuiling. Dat geldt vooral voor grote roofvissen, zoals haaien en zwaardvissen. Vissen die alleen planten of plankton eten zijn minder vervuild. Ook zijn vette vissoorten meer vervuild dan magere, omdat schadelijke stoffen in het vet worden opgeslagen. Daarnaast speelt het leefgebied een rol. Zo is vis uit Europese wateren meer vervuild dan vis uit de Stille Oceaan. In bepaalde Nederlandse wateren zit meer dioxine dan goed voor je is. Voor deze wateren geldt een verbod op de vangst van wilde paling of wolhandkrab. Het is belangrijk voorzichtig te zijn met het eten van zelf gevangen vis als het water vervuild kan zijn. Ook in kweekvis kunnen schadelijke stoffen voorkomen. Dat geldt vooral als deze wordt gevoerd met vismeel en visolie.

Wat kun je krijgen van te veel kwik?

Het consumeren van voedsel dat kwik bevat, is de meest voorkomende oorzaak van kwikvergiftiging. Kwikvergiftiging kan ernstige symptomen veroorzaken en het lichaam onnodig in gevaar brengen. Kwik is een van nature voorkomend metaal dat in veel alledaagse producten voorkomt, zij het in kleine hoeveelheden. Een beperkte blootstelling is veilig maar een opeenhoping van kwik kan zeer gevaarlijk zijn.

Kwik is een vloeistof bij kamertemperatuur en verdampt gemakkelijk in de lucht eromheen. Het is vaak een bijproduct van industriële processen, zoals het verbranden van steenkool voor energie. Verdampt kwik kan in de regen, bodem en water terechtkomen, waar het een risico vormt voor planten, dieren en mensen.

Het inslikken of in contact komen met te veel kwik kan symptomen van kwikvergiftiging veroorzaken.

symptomen van kwikvergiftiging

Kwik kan het zenuwstelsel aantasten, wat leidt tot neurologische symptomen zoals:

  • nervositeit of angst
  • prikkelbaarheid of stemmingswisselingen
  • doof gevoel
  • geheugenproblemen
  • depressie
  • fysieke trillingen

Hoe meer kwik in je lichaam, hoe meer kan op symptomen.  Deze symptomen zijn afhankelijk van iemands leeftijd en blootstellingsniveau. Volwassenen met kwikvergiftiging kunnen symptomen ervaren zoals:

  • spier zwakte
  • metaalachtige smaak in de mond
  • misselijkheid en overgeven
  • gebrek aan motorische vaardigheden of zich ongecoördineerd voelen
  • onvermogen om in de handen, het gezicht of andere gebieden te voelen
  • veranderingen in zicht, gehoor of spraak
  • moeite met ademhalen
  • moeite met lopen of rechtop staan

Kwik kan ook de vroege ontwikkeling van een kind beïnvloeden. Kinderen met kwikvergiftiging kunnen symptomen vertonen zoals:

  • verminderde motoriek
  • problemen met denken of probleemoplossing
  • problemen met het leren spreken of begrijpen van taal
  • problemen met hand-oogcoördinatie
  • fysiek onbewust zijn van hun omgeving

Kwikvergiftiging heeft de neiging zich in de loop van de tijd langzaam te ontwikkelen als een persoon vaak in contact komt met kwik. In sommige gevallen treedt kwikvergiftiging  snel op en wordt deze geassocieerd met een specifiek incident.

Iedereen die plotseling symptomen van kwikvergiftiging ervaart, moet een arts of gifbestrijding bellen.

Hoge niveaus van kwik in het bloed kunnen neurologische schade op de lange termijn veroorzaken. Deze effecten kunnen meer uitgesproken zijn bij kinderen die zich nog aan het ontwikkelen zijn. Een studie in het Journal of Preventive Medicine and Public Health merkte op dat veel gevallen van kwikvergiftiging hebben geleid tot langdurige zenuwbeschadiging, wat kan leiden tot:

  • intelligentiestoornissen en laag IQ
  • langzame reflexen
  • beschadigde motoriek
  • verlamming
  • doof gevoel
  • problemen met geheugen en concentratie
  • symptomen van ADHD
  • reproductieve effecten

Kwikvergiftiging vormt ook een risico voor het voortplantingssysteem. Het kan een verminderd aantal zaadcellen of verminderde vruchtbaarheid veroorzaken en kan ook problemen met de foetus veroorzaken.

Mogelijke effecten van kwikvergiftiging zijn onder meer misvorming en een verminderde overlevingskans van de foetus, en verminderde groei en grootte van de pasgeborene bij de geboorte.

Cardiovasculaire risico's

Kwik helpt de ophoping van vrije radicalen in het lichaam te bevorderen, waardoor de cellen het risico lopen beschadigd te raken. Dit kan leiden tot een verhoogd risico op hartproblemen, waaronder een hartaanval en coronaire hartziekte.

Oorzaken kwikvergiftiging

De meest voorkomende oorzaak van kwikvergiftiging is het eten van zeevruchten, maar mensen kunnen kwikvergiftiging krijgen door industriële verwerking, thermometers en bloeddrukmachines, tandheelkundig werk en oude verf.

Het eten van zeevruchten die besmet zijn met kwik is een van de meest voorkomende manieren waarop mensen kwik in hun lichaam accumuleren. Het kwik in zeevruchten is een zeer giftige vorm van het metaal methylkwik, dat ontstaat wanneer kwik in het water oplost.

Methylkwik kan door alle zeedieren uit het water worden opgenomen, maar gaat ook door in de voedselketen.

Kleine zeedieren, zoals garnalen, nemen vaak methylkwik binnen en worden vervolgens door andere vissen gegeten. Deze vissen bevatten nu meer methylkwik dan de originele garnaal.

Dit proces gaat door tot in de voedselketen, zodat een grote vis veel meer kwik kan bevatten dan de vis die hij heeft gegeten. Dit maakt het echter niet noodzakelijkerwijs beter om kleinere vissen te eten. Het is altijd essentieel voor een persoon om de bron van hun zeevruchten te controleren om besmette vis en schaaldieren te vermijden.

Mensen die zich zorgen maken over hun blootstelling aan kwik, willen misschien hun inname van zeevruchten beperken, met name van vissen die hoog in de voedselketen staan, zoals zwaardvis, haai, witte tonijn, snoek, snoekbaars en baars.

Zwangere vrouwen of vrouwen die borstvoeding geven, willen misschien hun inname van vis en schaaldieren vermijden of beperken, aangezien het kwik dat ze bevatten via de navelstreng of moedermelk naar de foetus of het kind kan gaan.

Tandvullingen

Amalgaamvullingen, gewoonlijk zilvervullingen genoemd, bevatten ongeveer 40 tot 50 procent kwik. Amalgaamvullingen worden nu niet meer gebruikt, omdat er nieuwere en veiligere alternatieven zijn.

Oude vullingen kunnen het risico op blootstelling aan kwik verhogen. Sommige mensen kiezen ervoor om hun amalgaamvullingen te vervangen om hun langdurige blootstelling aan kwik te verminderen.

Andere oorzaken

Kwikvergiftiging kan ook te wijten zijn aan directe blootstelling of blootstelling aan het milieu. Blootstelling aan kwik kan afkomstig zijn van een of meer van de volgende bronnen:

  • mijnbouw naar goud
  • blootstelling aan sommige soorten sieraden
  • blootstelling aan oudere verven
  • sommige vaccinaties
  • contact met een kapotte koortsthermometer of een oudere huisthermometer
  • giftige lucht in gebieden in de buurt van fabrieken die kwik als bijproduct produceren, zoals kolencentrales
  • Sommige huidverzorgingsproducten kunnen ook besmet zijn met kwik, hoewel dit ongebruikelijk is.

Behandeling

Behandeling van kwikvergiftiging omvat het elimineren van alle blootstelling aan het metaal. Artsen zullen aanbevelen dat de persoon geen zeevruchten consumeert die kwik bevatten.

Als kwikvergiftiging verband houdt met iemands werkplek of blootstelling aan het milieu, kunnen artsen voorstellen dat de persoon zijn omgeving verandert om zijn blootstelling te verminderen, of dat de werkplek nieuwe veiligheidsmaatregelen treft.

Kwikvergiftiging kan enkele bijwerkingen op de lange termijn veroorzaken, die individueel zullen worden behandeld of behandeld.

Chelatietherapie

Bepaalde soorten ernstige gevallen van kwikvergiftiging kunnen chelatietherapie vereisen. Dit is het proces waarbij kwik uit de organen wordt verwijderd, zodat het lichaam het kan afvoeren.

De medicijnen die bij chelatietherapie worden gebruikt, binden zich aan zware metalen in de bloedbaan en worden vervolgens via de urine uitgescheiden. Chelatietherapie heeft zijn eigen risico's en bijwerkingen, dus het is van cruciaal belang om de medicatie alleen te gebruiken als dat nodig is.

Het is essentieel om een arts te raadplegen bij kwikvergiftiging

Vermoedt u dat u een zware metalenbelasting heeft, vraag dan uw natuurarts, natuurdiëtist of biologische tandarts om nader advies. Hij of zij kan u testen op een zware metalenbelasting en uw ontgiftingscapaciteit vaststellen.

Daarnaast kan hij of zij adviseren welke voeding en supplementen u kunt gebruiken om uw lichaam te ondersteunen bij het afvoeren van zware metalen en u te beschermen tegen de schadelijke effecten ervan.

Wil jij weten hoe het met jouw kwikgehalte zit?

doe dan de test die het kwik meet in je bloed:

https://www.bloedwaardentest.nl/kwik-in-bloed-kwikvergiftiging.html

of in de urine:

https://www.bloedwaardentest.nl/kwik-in-urine-lekkende-amalgaamvullingen.html



Over de schrijver
Ellen is de oprichter van Bloedwaardentest. Zij deed haar ervaring met gezondheidsonderzoeken voor bedrijven, scholen en overheidsinstellingen op bij HumanCapitalCare arbo- en gezondheidsdienst. In 2009 werd zij directeur van Diagnostiek Nederland, een samenwerkingsverband tussen alle grote huisartsenlaboratoria van Nederland. Bij het laboratorium U- Diagnostics in Utrecht was zij verantwoordelijk voor het bloedonderzoek bij huisartsen. Totdat zij in 2013 Bloedwaardentest oprichtte voor particulieren.
Reactie plaatsen