Insulineresistentie waarschuwt voor suikerziekte

Insuline is een essentieel hormoon voor onze stofwisseling. Insuline zorgt ervoor dat we glucose uit het bloed kunnen opnemen om ons lichaam van energie te voorzien.

Mensen met diabetes type 2 hebben een hoge insulineresistentie; het lichaam is ongevoelig geworden voor insuline waardoor de bloedglucose te hoog blijft. Maar je hebt niet van de ene op de andere dag diabetes type 2, daar gaat veel aan vooraf.

In dit artikel zullen we precies uiteenzetten wat insulineresistentie is, hoe dit kan zorgen voor diabetes type 2, wat er zo gevaarlijk aan is en wat de symptomen zijn.

Wat insuline doet

Na het nuttigen van een maaltijd worden de koolhydraten afgebroken tot glucose en afgegeven aan de bloedbaan en stijgt de bloedglucose. Via het bloed wordt de energie van de maaltijd door het lichaam vervoert naar o.a. de spieren en de hersenen.

De cellen in ons lichaam kunnen echter geen glucose opnemen. Hiervoor is insuline nodig. Insuline zet als het ware de cellen open zodat deze de glucose uit de bloedbaan kunnen opnemen. Nadat de cellen de glucose hebben opgenomen daalt de bloedglucose weer.

Insuline is een metabool hormoon wat behalve zorgt voor de opname van glucose ook zorgt voor de opname van vetten. Het is betrokken bij de synthese van eiwitten, vetzuren en het glycogeen wat in de spieren en lever opgeslagen ligt. Insuline wordt aangemaakt door de alvleesklier.

Bij mensen met diabetes type 1 is de alvleesklier niet meer instaat om insuline aan te maken. Dit komt omdat het afweersysteem de pancreas heeft aangevallen. Bij mensen met diabetes type 2 ligt het anders, de alvleesklier maakt nog wel insuline aan alleen reageert het lichaam er niet meer (voldoende) op.

Wat is insulineresistentie?

Bij insulineresistentie maakt de pancreas nog wel insuline aan. Het lichaam reageert er echter niet meer goed op. Hierdoor moet de alvleesklier meer insuline gaan aanmaken om zodoende de glucose uit het bloed op te kunnen nemen.

De verhoogde productie van insuline zorgt voor problemen. Onder invloed van hoge insulinespiegels gaat het lichaam vet opslaan en vasthouden waardoor men aankomt. Hiermee wordt het probleem van insulineresistentie alleen maar erger. Toegenomen vetten in het bloed zorgen ervoor dat de cellen minder goed op insuline reageren.

Uit onderzoeken blijkt dan ook dat insulineresistentie een sterke correlatie heeft met overeten, overgewicht en obesitas

Door de hoeveelheid glucose (nuchter) in het bloed te meten en de hoeveelheid insuline kan een de verhouding tussen deze twee berekend worden. Deze bloedtest wordt HOMA-IR genoemd. Deze afkorting staat voor Homeostasis Model of Assessment – Insulin Resistance. Indien er relatief veel glucose in het bloed is bij relatief hoge insulinewaarden dan mag je hieruit concluderen dat er sprake is van insulineresistentie. De hoge insulinespiegel had er immers voor moeten zorgen dat de glucose uit het bloed wordt opgenomen.  Het lichaam reageert goed meer op de insuline. Hoe hoger de waarde hoe slechter:

• kleiner dan
• groter dan > 2.0 is een indicatie voor een insuline resistentie
• groter dan > 2.5 insuline resistentie heel waarschijnlijk
• groter dan > 5.0 bij diabetes type 2

Zoals je uit bovenstaande kunt opmaken is ook diabetes type 2 vast te stellen met de HOMA-IR test.

Diabetes type 2 is eigenlijk een insulineresistentie die zo sterk geworden is dat de hoge bloedglucosewaarden voor serieuze gezondheidsproblemen gaat zorgen.

Bij diabetes type 2 kan het ook voorkomen dat er insuline gespoten moet worden. Bij insulineresistentie maakt de alvleesklier meer insuline aan. Na jarenlang met insulineresistentie rondgelopen te hebben raakt de pancreas op een gegeven moment uitgeput waardoor het nodig is dat er insuline wordt gespoten.

Voor mensen met diabetes type 2 is insuline spuiten niet meer dan een vorm van symptoombestrijding, de ziekte gaat daar niet van over.

Het herkennen van insulineresistentie

Insulineresistentie is vaak te herkennen aan verschillende signalen. Deze zijn:

• Het krijgen van een buikje; vetter rondom de taille 
• Gewichtstoename
• Veel behoefte hebben aan suiker en koolhydraatrijk eten
• Schommelingen in de energie
• Een dip of lusteloos gevoel na de maaltijd
• Slaapproblemen
• Een onregelmatige menstruatiecyclus
• Een verhoogd cholesterol
• Stemmingswisselingen
• Depressieve gevoelens
• Bij suikerdips de behoefte zoetigheid te gaan snaaien

Bovenstaande signalen kunnen ook andere oorzaken hebben. Het is daarom verstandig om je bloed te laten testen op insulineresistentie. Insulineresistentie kan na verloop van tijd overgaan in diabetes type 2. Dit is niet bij iedereen zo en dit is nog te voorkomen door leefstijl aanpassingen door te voeren. De belangrijkste zijn zorgen voor een gezond gewicht door minder suiker en geraffineerde koolhydraten te eten en door meer te gaan bewegen. Het effect van beweging is direct merkbaar voor de insulinegevoeligheid.

Waarom insulineresistentie gevaarlijk is

De situatie van een verhoogde insulineresistentie wordt ook wel prediabetes genoemd omdat dit in veel gevallen in diabetes type 2 zal uitmonden. Bij diabetes type 2 kunnen zich serieuze en zelfs levensbedreigende complicaties ontwikkelen. Deze zijn het gevolg van de langdurig verhoogde bloedglucosewaarden. De bloedvaten en zenuwen raken hierdoor beschadigd, dit geeft op verschillende vlakken complicaties, namelijk met:

• De ogen
• Het hart- en bloedvaten 
• Zenuwschade
• Op seksueel gebied
• De nieren
• Het gehoor
• De maag en darmen
• De voeten
• De hersenen
• De huid
• De gewrichten
• Infecties
• Depressies

Ook mensen met prediabetes kunnen al problemen ondervinden met bovenstaande complicaties.

Vaak wordt nog gedacht dat diabetes type 2 chronisch en progressief is. Dit is gelukkig niet het geval. Door leefstijl aanpassingen is  diabetes type 2 in remissie te brengen. De ziekteverschijnselen van diabetes type 2 zullen dan naar de achtergrond verdwijnen en komt de kwaliteit van leven weer terug.” De ziekteverschijnselen van diabetes type 2 zullen dan naar de achtergrond verdwijnen en komt de kwaliteit van leven weer terug.