Een te hoog cortisolgehalte sloopt je. Zo kom je er vanaf...

Cortisol is een belangrijk, lichaamseigen hormoon. Het houdt ons onder andere wakker en alert en reguleert van alles in de stofwisseling. Nuttig spul dus. Maar heb je er te veel van, dan keert het zich tegen je. Klachten als gewichtstoename, verhoogde bloeddruk, onrust en slapeloosheid steken de kop op. Daar wil je vanaf.

Wij geven je zeven tips om zelf actief je cortisol te verlagen.

Te hoog cortisol: hoe kom je eraan?

Cortisol – ook wel stresshormoon – wordt bij stress aangemaakt door de bijnieren. In de oertijd was dat handig. Een stoot cortisol zorgde ervoor dat je alert werd en je snel kon vluchten of vechten. Tegenwoordig komt stress niet van een sabeltandtijger maar van werk, financiële zorgen, het opvoeden van je kinderen en ga zo maar door. En die stress is er niet even, maar voortdurend. Het gevolg: een structureel verhoogd cortisolgehalte.

Een verhoogd cortisolgehalte kan ook worden veroorzaakt door medicijngebruik, ontstekingen in het lichaam of een afwijking aan de bijnier. Laat bij een verhoogd cortisolgehalte daarom altijd een arts een diagnose stellen.

Belangrijker: Hoe kom je er vanaf?

Het goede nieuws is: je kunt zelf veel doen om je cortisol te verlagen. We geven je de zeven belangrijkste tips.

  1. Eet gezond

Vermijd bewerkte voedingsmiddelen, zeker die met veel eenvoudige koolhydraten en suikers. Kies voor vers en eet veel groente en fruit. Bak een lekker vet visje voor de Omega 3. Drink niet te veel cafeïne en juist genoeg water. Kies als snack bij voorkeur een handje (wal)noten of extra pure chocolade.

  1. Beweeg

Beweeg 30 – 60 minuten per dag. Loop, fiets, zwem of ren. Doe iets. Stilzitten is het nieuwe roken. Maar pas op. Te veel is ook weer niet goed. Intensieve duurtrainingen verhogen juist het cortisolgehalte. Kalm aan dus.

  1. Ontspan

Dat is makkelijker gezegd dan gedaan als je stuitert van de cortisol. Probeer het toch eens. Bijvoorbeeld via yoga, ademhalingsoefeningen, meditatie of mindfullness. Is jou dat niets voor jou, zoek dan naar iets dat jou ontspant. Maak een wandeling door het bos of droom weg bij je favoriete muziek.

  1. Slaap voldoende

Ben je te veel wakker, dan blijft ook het ‘wakkere’ hormoon cortisol verhoogd. Zorg dus voor voldoende slaap. Zo’n zeven tot negen uur per nacht is ideaal. Kom je ’s avonds lastig in slaap? Beperk dan je schermgebruik in de avond. Weg die telefoon of tablet en uit met die televisie. Wedden dat je makkelijker in slaap komt?

  1. Knuffel meer

Ja, echt! Wanneer je knuffelt, maak je oxytocine aan. Dat hormoon verlaagt je cortisolgehalte. Een knuffel van minimaal 20 seconde tot een minuut is het beste. En dat dan meerdere keren op een dag. Dat is nog eens een doktersrecept om van te houden.

  1. Neem kruiden en voedingssupplementen

Stap de reformwinkel eens binnen. Neem bijvoorbeeld rhodiola, glutamine of een ginsengsoort. Ook vitamine B5 en foliumzuur kunnen helpen. Of kies een kruidenpreparaat als tulsi (holy basil) of magnolia.

  1. Lach

Lachen is gezond. Het verlaagt allerlei stresshormonen, waaronder cortisol. Pak een lekkere sitcom of kijk de nieuwjaarsconference terug. Maar niet ’s avonds laat, want dan kun je weer niet slapen.

Ervaar jij klachten als plotselinge gewichtstoename, onrust of slapeloosheid? Test dan eens of je cortisolgehalte is verhoogd.

Cortisol bloedonderzoek €29,-  cortisol stresshormoon bijnieren

of

Cortisol dagcurve speekseltest €195,- burnout speekseltest burnout of depressie

of

Meet je cortisol als onderdeel van de test “moe?  ” voor €139,-

download hier de voorbeelduitslag en de uitleg bij de uitslag van de test “moe?”

Tijdstip van de dagNormaalVerhoogd
’s ochtends138 – 635 nmol/Lhoger dan 800 nmol/L
’s middags83 – 442 nmol/Lmeer dan 500 nmol/L
’s avonds83 – 276 nmol/Lmeer dan 300 nmol/L

Het cortisolgehalte in bloed is ’s ochtends vroeg direct na het ontwaken het hoogst en ’s avonds laag. Bij mensen die werken in onregelmatige diensten en ook ‘s nachts is het cortisolpatroon vaak ontregeld.

Ons lab hanteert dat uitslag dat als je tussen 6 en 10 uur ‘s morgens je bloed hebt laten afnemen deze tussen de 171 en 497 nmol/l moet liggen Tussen 16.00 uur en 20.00 uur moet de uitslag tussen de 75 en 287 nmol/l liggen.